पोखरा, २४ असार । शब्दहरू कहिलेकाहीं शान्त हुन्छन्, मौन रहन्छन्, तर त्यही मौनतामा एक युगको आवाज समेटिएको हुन्छ। पोखराकी कवि लक्ष्मी थापा यतिबेला यस्तै मौन आवाजलाई ‘मौन सुस्केरा’ मार्फत् सार्वजनिक रूपमा ल्याएकी छन्-जसले समाजको संवेदनशील अनुहारसँगै विद्रोहको गहिरो सास फेरेको छ।

तीन दशकभन्दा लामो साहित्य यात्रा पार गरिसकेकी थापाको यो कृति केवल कविता संकलन मात्र होइन, यो हो-एक नारी मनको आत्मसंघर्ष, सामाजिक असमानताको प्रतिवाद, र जीवनको विविध रंगहरूको गहन चित्रण।

तीन खण्ड, तीन दृष्टिकोण
‘मौन सुस्केरा’ तीन खण्डमा विभाजित छ:
‘आधा आकाश’ — जहाँ १८ कवितामार्फत् स्त्री अस्तित्व र आकांक्षाको चित्रण छ।
‘माटो र मुटु’ — १३ कवितामा उनले समाज, भूमि र भावनाको अन्तरसम्बन्ध भित्र्याएकी छन्।
‘समाज र संवेदना’ — १९ कविताले यथार्थको गहिरो पोल समातेका छन्।
प्रत्येक कविता समय सापेक्ष छ, चोटिला छन् र भावनात्मक प्रभावले भरिएका छन्। यिनमा देखिन्छन्-अशक्तताविरुद्धको चिच्याहट, सशक्तिकरणको ध्वनि, र एउटा सचेत नागरिकको चिन्तन।

कविता मात्र होइन, आन्दोलनको स्वर
थापाको कविताले आवाज मात्र होइन, चेतना बोकेको छ। उनको कलमको धारले सामाजिक विकृति, राजनीतिक विसङ्गति, लैङ्गिक भेदभावजस्ता विषयमा मूक प्रतिरोध होइन, गरजेको प्रश्न प्रस्तुत गर्छ।

उनका कवितामा शृङ्गार छैन, संवेदना छ; आत्मदया छैन, आत्मबल छ। उनले आफ्ना कविता भाषामा लिपिबद्ध सपनाहरू हुन् – समानताको, न्यायको, र चेतनाको।

कविको परिचय: एक साधक, एक शिक्षिका, एक सचेत स्त्री
रुपाकोट गाउँपालिका (कास्की)मा जन्मिएकी थापा हाल पोखरामै बसोबास गर्छिन्। नेपाली साहित्यमा स्नातकोत्तर गरेकी उनी शिक्षण पेशासँगै कविता साधनामा समर्पित छन्। ‘साहित्य शृङ्खला पोखरा’ र ‘नारी प्रतिभा वाङ्मय प्रतिष्ठान’सँग आबद्ध थापा ‘गण्डकी प्रज्ञा प्रोत्साहन सम्मान’ लगायत थुप्रै पुरस्कार प्राप्त गरिसकेकी छन्।

कवि लक्ष्मी थापा

लोकार्पण: साहित्यिक व्यक्तित्वहरूको एक मंच
हालै पोखरामा आयोजित एक भव्य साहित्यिक कार्यक्रममा ‘मौन सुस्केरा’ को लोकार्पण गरिएको थियो। वरिष्ठ साहित्यकार सरुभक्तको हातबाट कृति सार्वजनिक भएको थियो भने कवि सञ्जीव पौडेलले समीक्षात्मक टिप्पणी प्रस्तुत गरे। स्रष्टाहरू हरिदेवी कोइराला, पद्यराज ढकाल र रमेश श्रेष्ठले थापाको कविताको गहिराइ र वैचारिक शक्ति प्रशंसा गरे।

एक मौन सुस्केरा, एक प्रबल सन्देश
‘मौन सुस्केरा’ कुनै थकित नारीको सुस्केरा होइन, यो त चेतनशील कविको कलात्मक प्रतिकार हो। शब्द नबोले पनि भावनाले बोलेका छन्, भावनाले बोले पनि विचारले घन्काएका छन्।

यो कृति पढ्ने पाठकले केवल कविता होइन, समाज पढ्नेछन्। केवल कवि होइन, आफ्नै पीडा र आशा भेट्नेछन्।